Slow Food Youth Tour : Graanteler Jan Steverink en bakker Ten Have 8 oktober 2016

Bij aankomst bij Jan Steverink treffen we alleen de vrouw des huizes aan: Jan is met zoon Victor alweer hard aan het werk, er is altijd wat te doen! We worden warm ontvangen met koffie, thee en appelsap uit eigen boomgaard. Erbij krijgen we heerlijke spelt-theebeschuiten van eigen spelt. Jan vertelt al snel over de achtergrond van het graan telen: wat begon met een uitdaging werd een ‘uit de hand gelopen hobby’. Jan verbouwde graan om eigen pluimvee mee te voeren, maar wilde er meer mee doen, en bedacht zich dat er graanteelt mogelijk moest zijn voor bewerking en consumptie. Hij werd voor gek verklaard, want dit zou onmogelijk zijn op de Nederlandse bodem. Maar Jan dacht: ‘In Duitsland kan dit, nog geen 30 km verderop, dus ik moet dit ook kunnen!’ En hij ging aan de slag met de zaden van bovengenoemde Duitsers. Wat bleek: de tarwe die hij teelde bleek van dusdanig goede kwaliteit, dat de bakker ’s ochtends vroeg op de stoep verscheen met een glimlach van oor tot oor en het brood van je dromen. De bakker geloofde aanvankelijk niet dat Jan niet iets bijgemengd had bij zijn granen, maar Jan was en is altijd voorstander van zo puur mogelijk: hij levert enkel en alleen de pure granen. Zo begon Jan met het telen van hoog kwalitatief tarwe en spelt, en inmiddels ook het zeldzame rode tarwe.

 

Tijdens het bijzonder enthousiaste verhaal van Jan krijgen we telefoon van bakker Navis, Ten Have: ‘Het deeg rijst de pan uit, jullie moeten nu komen bakken!’ En zo gebeurt het dat de vrouw des huizes binnen no time zelfgemaakte snert opschept voor ons, om dan maar iets eerder te eten en later terug te keren voor meer informatie en de bierproeverij. Wat een gastvrijheid!
Vervolgens vertrekken we naar de bakkerij met een volle maag. De bakker staat ons enthousiast op te wachten met, inderdaad, een deeg dat boven de bak uitkomt. Iedereen mag een bol deeg afwegen en klaarleggen op de bakplaat: dit worden broden. Vervolgens mengen we twee soorten deeg in de mengmachine: speltdeeg en tarwedeeg. De bakker laat ons het verschil voelen: tarwedeeg is stugger, speltdeeg is plakkeriger en valt makkelijker uit elkaar. Zo is de bakker van mening dat spelt andere eiwitten bevatten dan tarwe. En van daaruit lijkt het hem logisch dat mensen met maag- en/of darmproblemen spelt beter verdragen dan tarwe: het is makkelijker verteerbaar.
Tot slot mogen we nog een aantal heerlijke broden proeven: met kaas, ui, olijven, noem het maar op. Hmmmmm!

  

Opgetekend door Wim SlotboomBij terugkomst op de boerderij van graanteler Jan Steverink heeft deze laten zien op welke grond de spelt groeit: op zavelgrond (een mengsel van zand en klei) met een rijke oer-onderlaag. Vervolgens zijn we de schuur in gegaan en hebben we kennis gemaakt met verschillende soorten graan en de bewerking die het moet ondergaan voordat het kan worden gebruikt voor verdere verwerking. Tot slot hebben we 5 soorten speltbier geproefd. Al met al vond iedereen het een zeer geslaagde dag.